به تازگی هشدارهایی به گوش میرسد که یادآور ترکیدن حباب دات-کام در اواخر دهه ۹۰ میلادی است.
حباب دات-کام در آوریل ۱۹۹۷ شکل گرفت و در ژوئن ۲۰۰۳ به طور کلی از هم پاشید. در این دوره که با دسترسی بیشتر مردم به اینترت همزمان شد، شرکتهای بسیاری از راه رسیدند و سرمایههای زیادی جذب کردند، در حالی که به نظر میرسید آینده بازار آنها فرایند مثبتی طی کند، ولی بیشتر سرمایهها بر باد رفت.
سرمایهگذاری در شرکتهای FAANG ریسک بالاتری دارد.
«جیم کرامر» مجری برنامه Mad Money در کانال CNBC در سال ۲۰۱۳ عبارت «FANG» را به کار برد. FANG اشاره به نام ۴ کمپانی فیسبوک، آمازون، نتفلیکس و گوگل داشت. البته اکنون گوگل بخشی از آلفابت به حساب میآید. اخیراً کمپانی دیگری به این لیست اضافه شده: اپل. به این ترتیب اکنون باید عبارت «FAANG» را به کار ببریم، اگرچه شاید به زودی یک «M» برای مایکروسافت نیز به آن اضافه شود. اکنون بنا بر عقیده کارشناسان، سرمایهگذاری در این شرکتها ریسک بالایی دارد.
«جیم پاولسِن» استراتژیست ارشد سرمایهگذاری موسسه تحقیقات مالی «Leuthold Group» معتقد است: به غیر از سهام کمپانیهای فناوری محور، ارزش سهام بقیه کمپانیهای فهرست ۵۰۰ سهام برتر (S&P 500) در بازار بورس سهام نیویورک، از سال ۲۰۱۳ تاکنون در حال تضعیف شدن هستند.
پولسن در یادداشتی خطاب به مشتریان خود میگوید: میتوانید این گونه استدلال کنید که جاذبه فعلی که برای سهام کمپانیهای فناوری محور وجود دارد، به تازگی یک چرخه کامل دات-کام را طی کرده است. اکنون ۵ سال از زمانی که شرکتهای فناوری محور، بازار S&P 500 را تحت سلطه خود در آوردهاند، میگذرد و این زمان به طرز شگفتآوری به آنچه که کمپانیها در دوره دات کام در دهه ۹۰ میلادی به آن رسیده بودند، نزدیک است.
او در ادامه به CNBC اعلام کرده که اگر این موضوع به طرز مشابه با حباب دات-کام پایان یابد، شگفت زده میشود، شگفتی او نه به دلیل بزرگی این موضوع، بلکه شباهت حباب فناوری به حباب دات-کام در دهه ۹۰ میلادی است.
«لری هاوِرتی»، مدیر عامل شرکت مشاور سرمایهگذاری «LIH» معتقد است: اکنون هشدارهای بسیاری در بازار برای موضوع ترکیدن حباب تکنولوژی به چشم میخورد. به عنوان نمونه او به بررسی موشکافانه توسط مراجع قانونگذار در حوزه فناوری اشاره میکند. هنوز موضوع کمبریج آنالیتیکا را که پای مارک زاکربرگ را به کنگره باز کرد، از یاد نبردهایم. هاورتی میگوید: در نهایت قانون، ارزش سهام شرکتهای FANG را از آنها میگیرد.
از سوی دیگر پاولسن اشاره میکند: تفاوتهای آشکاری بین حوزه فناوری امروزی با آنچه که در دهه ۹۰ شاهد بودیم، وجود دارد. به عقیده او شاخص ارزش بازار در حوزه فناوری با آنچه از کل بازار میبینیم، مطابقت دارد، به جای آنکه بازار در حوزه فناوری بقیه بازار را از میدان دور کند.
در نهایت پاولسن پیشنهاد میکند: اگر افراد قصد سرمایهگذاری در حوزه تکنولوژی را دارند، روی شرکتهای با ارزش سهام بازار کوچک و متوسط سرمایهگذاری کنند و به سراغ نامهای مطرح FAANG نروند.
منبع: CNBC